Τετάρτη 30 Οκτωβρίου 2019

Προκόπιος: Ο μεγάλος ιστορικός της βασιλείας του Ιουστινιανού


Γράφει ο Μάριος Νοβακόπουλος, διεθνολόγος, μεταπτυχιακός φοιτητής Βυζαντινής ιστορίας
Σε ορισμένες χρονικές περιόδους, ειδικά τους περασμένους αιώνες οπότε η επιμελής μόρφωση και η συγγραφή ήταν προνόμιο σχετικά λίγων, αναδεικνύονταν συγκεκριμένες προσωπικότητες στις οποίες έπεσε η τιμή και το καθήκον να καταγράψουν και να αφηγηθούν τα γεγονότα στις ερχόμενες γενιές.  Ανάμεσα τους ξεχώριζαν λίγες, ή και μία και μοναδική, των οποίων η μαρτυρία εκτιμήθηκε ιδιαιτέρως από τους επιγόνους τους για την πληρότητα και αξιοπιστία της.  Το όνομα του Ηροδότου είναι ταυτισμένο με τους Περσικούς πολέμους και του Θουκυδίδου με τον Πελοποννησιακό, ενώ ο Αρριανός θεωρείται ο σημαντικότερος ιστορικός της Αλεξανδρινής εκστρατείας, αν και δεν είναι ο μόνος.  Με τον ίδιο τρόπο στην πρώιμη «βυζαντινή» εποχή και δη κατά την βασιλεία του Ιουστινιανού, διακρίνουμε το πρόσωπο του Προκοπίου.
Ο Προκόπιος γεννήθηκε, όπως και ο Ευσέβιος, στην Καισάρεια της Παλαιστίνης κατά το έτος 500.  Έλαβε νομικές σπουδές, ενώ όπως δείχνει το έργο του, απέκτησε ευρύτατη κλασσική παιδεία.  Με την πάροδο του χρόνου θα σταδιοδρομήσει στην Κωνσταντινούπολη ως ιλλούστρος και συγκλητικός, όμως η πιο σημαντική του θέση, από την οποία προκύπτει και μεγάλο μέρος του ιστορικού του έργου, ήταν αυτή του προσωπικού γραμματέως του στρατηγού Βελισαρίου.  Ο Βελισάριος ήταν, καθ’ ομολογίαν, ο μεγαλύτερος αξιωματικός του Ιουστινιανού και εκ των κορυφαίων όλης της ρωμαϊκής ιστορίας, χάρη στον Προκόπιο λοιπόν έχουμε λεπτομερείς περιγραφές των εκστρατειών και των κατορθωμάτων του.  Ο Προκόπιος θα ζούσε από κοντά πολλά σημαντικά γεγονότα όπως η στάση του Νίκα (532) και η μεγάλη πανώλη (540), ενώ θα γνώριζε εκ του σύνεγγυς το βασιλικό ζεύγος του Ιουστινιανού και της Θεοδώρας.  Δεν υπάρχουν ακριβή στοιχεία για τον θάνατο του – οι εκτιμήσεις κυμαίνονται από το 554 ως το 565.
Εργογραφία
Ο Προκόπιος άφησε πίσω του τρία έργα, τα οποία αποτελούν μνημεία τόσο ιστορικής όσο και φιλολογικής αξίας, στον βαθμό που κερδίζει τον τίτλο του τελευταίου «αληθινού» ιστορικού της υστέρου αρχαιότητος.  Είναι τα «Υπέρ των πολέμων», «Περί Κτισμάτων» και «Ανέκδοτα».

Δευτέρα 28 Οκτωβρίου 2019

Η «Εποχή της Συγκέντρωσης»: Σχεδιάγραμμα του Νέου Μεσαίωνος


Άρθρο του Eugene Vodolazkin για το αμερικανικό περιοδικό First Things, υπό τον τίτλο «The Age of Concentration»

Απόδοση στα ελληνικά: Μάριος Νοβακόπουλος, διεθνολόγος

Σημείωμα του Μεταφραστή
Ο Eugene Vodolazkin είναι Ρώσος φιλόλογος και πολυβραβευμένος συγγραφέας, γνωστός στην Δύση κυρίως για το επιτυχημένο μυθιστόρημα του “Laurus” (μεταφράστηκε σε 15 γλώσσες), με θέμα τις παράδοξες περιπέτειες ενός σαλού μοναχού του 15ου αιώνος.  Στο βιβλίο αυτό ο Vodolazkin δίνει μεγάλη προσοχή στην ανασύσταση του κοσμοειδώλου και του τρόπου σκέψεως ενός προνεωτερικού Ρώσου και (κατ’ επέκτασιν) μεσαιωνικού ανθρώπου, με όλες τις διαφορές που παρουσιάζει σε σχέση με τον σημερινό Δυτικό ή Ευρωπαίο.
Στο πρώτο μέρος που ήδη δημοσιεύσαμε, ο Vodolazkin ανιχνεύει πως μέσα από κάποιες τάσεις του σήμερα, συγκεκριμένα στην λογοτεχνία και την γραμματεία, επανακάμπτει μία μεσαιωνικού τύπου αντίληψη των πραγμάτων.
Στο δεύτερο και τελευταίο μέρος, που ακολουθεί παρακάτω (αρχικά γραμμένο στα ρωσικά, στη συνέχεια μεταφρασθέν στα αγγλικά από τον Alexis Klimoff και δημοσιευθέν στο σημαίνον αμερικανικό χριστιανικό περιοδικό First Things), ο συγγραφέας αναπτύσσει την νεομεσαιωνική του ιδέα, προσπαθώντας να «μαντέψει» τα χαρακτηριστικά της νέας εποχής, με επίκεντρο την μετάβαση σε μία κατάσταση εσωτερικής και κοινωνικής «συγκεντρώσεως».
M.N.
******
Πολλοί θεωρούν τη Ρωσία ως μία οπισθοδρομική χώρα, η οποία βραδυπορεί πίσω από την Δύση. Αυτό δεν ισχύει.  Ο κοινός μας πολιτισμός αλλάζει, και εξαιτίας της ωμής εμπειρίας του 20ου αιώνος, η χώρα μου είναι σε κάποια πράγματα πιο μπροστά από την Δύση.  Έχω περιγράψει την επερχόμενη περίοδο ως έναν νέο Μεσαιωνισμό.  Αλλά είναι πολύ νωρίς για να περιγράψουμε τούτη τη νέα εποχή λεπτομερώς.  Μπορούμε θολά μόνο να δούμε την περιφέρεια της, η οποία μπορεί να εκφραστεί καλύτερα ως καλύτερα να εκφραστεί ως μία στροφή προς την εσωτερική ενδυνάμωση και την κοινωνική αναδιάρθρωση.  Τη διαδικασία αυτή αποκαλώ «συγκέντρωση».

Τετάρτη 23 Οκτωβρίου 2019

Ευάγριος Σχολαστικός: Ένας Βυζαντινός δικηγόρος από τη Συρία γράφει ιστορία


Γράφει ο Μάριος Νοβακόπουλος, διεθνολόγος – μεταπτυχιακός φοιτητής Βυζαντινής ιστορίας
Ο κλάδος της εκκλησιαστικής ιστορίας άνθισε κατά την ύστερη αρχαιότητα, καθώς κάλυπτε την ανάγκη της νεαρής χριστιανικής θρησκείας να αποκτήσει μία κάποια ιστορική ταυτότητα και μία κατανόηση της πορείας και του σκοπού του κόσμου των ανθρώπων.  Παράλληλα τα συγγράμματα αυτά είχα απολογητικό ρόλο, αφού επεδείκνυαν την αντοχή και επικράτηση του χριστιανισμού κατά της πολυθεΐας, εξιστορούσαν την πάλη κατά των αιρέσεων και τη διαμόρφωση της πίστεως μέσα από το έργο των πατέρων και διδασκάλων της Εκκλησίας.  Με την καταστολή και την υποχώρηση αιρετικών και εθνικών αυτό το είδος ιστοριογραφία εκλείπει, έχοντας εκπληρώσει τον σκοπό του.  Αν ο πιο σημαίνων εκπρόσωπος του ήταν ο Ευσέβιος, επίσκοπος Καισαρείας και πνευματικός πατήρ του Μεγάλου Κωνσταντίνου, ο τελευταίος ήταν ο Ευάγριος ο Σχολαστικός, αξιωματούχος του Ανατολικού Ρωμαϊκού κράτους τον 6ο αιώνα.
Ο Ευάγριος γεννήθηκε το 536, κατά την βασιλεία του Ιουστινιανού, στην Επιφάνεια της Συρίας.  Όπως προδίδει και το προσωνύμιο του «σχολαστικός», ασχολήθηκε με τα νομικά και άσκησε το επάγγελμα του δικηγόρου, ενώ υπήρξε και νομικός σύμβουλος του πατριάρχου Αντιοχείας.  Στην συνέχεια σταδιοδρόμησε στην αυτοκρατορική διοίκηση της Κωνσταντινουπόλεως, όπου ο βασιλεύς Τιβέριος των έχρισε κοιάστορα και ο Μαυρίκιος, ύπαρχο.  Απεβίωσε στα τέλη του αιώνος.

Δευτέρα 21 Οκτωβρίου 2019

Ευσέβιος, επίσκοπος Καισαρείας: Ο πατέρας της Εκκλησιαστικής Ιστορίας



Γράφει ο Μάριος Νοβακόπουλος, διεθνολόγος – μεταπτυχιακός φοιτητής Βυζαντινής ιστορίας
Κατά την διάρκεια μεταβάσεων από την μία εποχή στην άλλη, πολλές φορές αναδεικνύονται προσωπικότητες που ενσαρκώνουν την αλλαγή, γεφυρώνουν το χάσμα ή ανοίγουν νέους δρόμους στην πολιτική, την φιλοσοφία, την επιστήμη κ.ο.κ.  Αυτοί οι άνθρωποι προσλαμβάνουν την γνώση και πρακτική των προκατόχων τους και γίνονται τα νέα πρότυπα για το μέλλον, ως συνεχιστές και καινοτόμοι.  Στην ιστορία είδαμε τον Ηρόδοτο να δημιουργεί τον κλάδο, προχωρώντας πέρα από την σφαίρα του μύθου και της προφορικής παραδόσεως.  Στην συνέχεια ο Θουκυδίδης γίνεται ο πρώτος «επιστήμων» ιστορικός, ο οποίος εξετάζει τα γεγονότα κριτικά, συλλέγει και αξιολογεί πηγές και προσπαθεί να ερμηνεύσει και να αιτιολογήσει τα γεγονότα.  Στην μετάβαση λοιπόν από τον κλασσικό στον χριστιανικό κόσμο επρόκειτο να γεννηθεί ένα νέο είδος ιστοριογραφίας, το οποίο πλέον προσανατόλιζε το χρονικό της ανθρωπίνου υπάρξεως προς την ζωή και το έργο του Ιησού Χριστού.
Ο βίος του ανδρός
Εκεί εμφανίζεται ο Ευσέβιος, ο «χριστιανός Ηρόδοτος», πατέρας της εκκλησιαστικής ιστορίας. 

Στρατηγικός Ρεαλισμός και Θεωρία Παιγνίων: Το έργο του Thomas Schelling



Γράφει ο Μάριος Νοβακόπουλος, διεθνολόγος
Η θεωρία των διεθνών σχέσεων αποτελεί, φυσικά, αναπόσπαστο κλάδο της πολιτικής και ως εκ τούτου την αφορούν όλα τα φιλοσοφικά ζητήματα και ερωτήματα της τελευταίας.  Ως πράξη, η πολιτική συνδέεται στενά με την ηθική, την δεοντολογία, το πως πρέπει να είναι τα πράγματα και τι ενέργειες πρέπει να γίνουν προς αυτήν την κατεύθυνση.  Από εκεί προκύπτουν οι διαφορές των ιδεολογιών, καθώς άλλη έχει για θεμέλιο λίθο την ελευθερία του ατόμου, άλλη την κοινωνική απελευθέρωση, άλλη την δύναμη του έθνους ή την εξ ίσου κατανομή των πόρων.
Όταν όμως το αξιακό πεδίο είναι σταθεροποιημένο και μονοπωλείται από μία ηγεμονική ιδέα, τότε η ηθική συζήτηση συχνά παραμερίζεται.  Ο περί πολιτικής λόγος γίνεται τεχνικός, αφήνει δηλαδή πίσω το δεν πράξαι και ασχολείται με την διαδικασία, την οποία προσπαθεί να προσδιορίσει με σαφήνεια, αποτελεσματικότητα και αποδοτικότητα.  Ευνοείται εδώ μία νοοτροπία που βλέπει τις λύσεις στα προβλήματα με την μορφή αντικειμενικά «σωστών» ενεργειών, οι οποίες μπορούν να ευρεθούν με τρόπο αδιαμφισβήτητο,
Αυτή η τάση αναπτύχθηκε ιδιαιτέρως στις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου τις δεκαετίες του 1950 και 1960 έλαβε χώρα η λεγόμενη «επανάσταση του συμπεριφορισμού».  Ο συμπεριφορισμός, μεθοδολογία θετικιστικής φύσεως, προσπαθούσε να αναλύσει την συμπεριφορά των ατόμων και των κρατών με τρόπο που δεν άφηνε περιθώριο στις αξίες, η ενασχόληση με τις οποίες θεωρήθηκε υποκειμενική άρα αντιεπιστημονική.  Πιστεύοντας στην ενότητα όλων των επιστημών, οι συμπεριφοριστές θέλησαν να χρησιμοποιήσουν τις μεθόδους των θετικών για να βρουν την σωστή πολιτική με αξιώσεις αντικειμενικότητος.  Η μελέτη της ιστορίας, της φιλοσοφίας και των νομικών, η κλασσική δηλαδή και ανθρωπιστική παιδεία από όπου μελετάται η πολιτική, παραμερίστηκε χάριν της στατιστικής, των μαθηματικών και των οικονομικών.  Οι συμπεριφοριστές ανέπτυξαν μοντέλα συμπεριφοράς, με τα οποία θέλησαν να βρουν την οριστική απάντηση για το πως δρουν οι πολιτικοί παράγοντες ή οι άνθρωποι γενικότερα (ανάλογα βεβαίως τον κλάδο).

Κυριακή 20 Οκτωβρίου 2019

Μιχαήλ Ψελλός: Η ζωή και το έργο ενός αμφιλεγομένου Βυζαντινού πολιτικού και λογίου



Γράφει ο Μάριος Νοβακόπουλος, διεθνολόγος – μεταπτυχιακός φοιτητής βυζαντινής ιστορίας
Η υγιής ανθρώπινη ανάγκη για πρότυπα αρετής έχει την τάση, είτε μιλάμε για την λογοτεχνία και μυθολογία είτε για την ιστορία και την καθημερινότητα, να συγκεντρώνει όλα τα καλά σε ένα συμπαθές πρόσωπο, ενώ αντιστοίχως όταν βλέπει ένα άλλο να δρα άσχημα, να του προσάψει όλα τα κακά.  Δεν αρκεί η προσφορά και τα ανδραγαθήματα, το πρότυπο μας πρέπει να κοσμηθεί με όλες τις αγαθές ιδιότητες.  Αντιστρόφως είναι πολύ δύσκολο, ακόμη και στον τομέα του φανταστικού, να δώσουμε σε έναν εχθρό ή κατά έναν τομέα κακό άνθρωπο αρετές, ακόμη και άσχετες με την αιτία που τον αντιπαθούμε.
Το γεγονός ότι κάποιος μπορεί να είναι ευεργέτης ή ήρωας δεν σημαίνει πως θα είναι και ηθικός.  Αυτό ξεχνάμε και εκπλησσόμαστε, όταν για παράδειγμα ανακαλύπτουμε πως ένας στρατιωτικός ήρωας έχει στο ιστορικό του εκτός από θριάμβους και μικρά ή μεγαλύτερα εγκλήματα πολέμου, πως ένας φιλόσοφος ήταν διεφθαρμένος ή διεστραμμένος, πως ένας καλλιτέχνης ή επιστήμων ήταν κακός χαρακτήρας και ανέντιμος.  Ακόμη και πολλοί άγιοι της Εκκλησίας είχαν πολύ σκοτεινό και αμαρτωλό παρελθόν, ορισμένοι δε διετήρησαν σοβαρά ελαττώματα και μετά την μετάνοια τους, προσπαθώντας διαρκώς να τα δαμάσουν.
Ο πρόλογος αυτός είναι θαρρώ απαραίτητος πριν συναντήσουμε την μεγάλη ιστορική προσωπικότητα του Μιχαήλ Ψελλού, του Ανατολικού Ρωμαίου φιλοσόφου, πολιτικού και πανεπιστήμονος.  Όπως θα δούμε αμέσως παρακάτω, ο πολυμαθής αυτός άνθρωπος, ένα από τα λαμπρότερα μυαλά της «βυζαντινής» ιστορίας, συνδύαζε αυτές τις αρετές με έναν αμφιβόλου ποιότητος χαρακτήρα, γενόμενος ουσιαστικά η προσωποποίηση του στερεοτύπου της αυλικής ραδιουργίας.
Το ιστορικό πλαίσιο
Ο Μιχαήλ Ψελλός έδρασε τον 11ο αιώνα, ειδικότερα δεν την επαύριο της μεγάλης ακμής της αυτοκρατορίας υπό τους στρατηλάτες Μακεδόνες βασιλείς, οπότε το Ρωμαϊκό κράτος ευρίσκετο σε καλή οικονομική και πολιτική κατάσταση, η εσωτερική όμως σήψη και οι πολιτικές αντιπαλότητες ήδη υπέσκαπταν ταχύτατα την ασφάλεια και ευημερία του, με καταστροφικές όπως θα δούμε συνέπειες.

Τετάρτη 16 Οκτωβρίου 2019

ΒΙΝΤΕΟ – Η αυτοκρατορία της Τραπεζούντος: Το τελευταίο Βυζαντινό προπύργιο


Η περίοδος πριν το 1204 χαρακτηρίστηκε από πολιτικό χάος και αποσχιστικά κινήματα κατά μήκος της Ανατολικής Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας, η οποία παρέπαιε υπό την ανίκανη κυβέρνηση της δυναστείας των Αγγέλων.

Λίγες εβδομάδες πριν οι Λατίνοι μπουν στην Πόλη, οι τελευταίο άνδρες απόγονοι του αυτοκράτορα Ανδρονίκου Κομνηνού, ο Αλέξιος και ο Δαβίδ, αποφάσισαν να διεκδικήσουν για δικό τους κράτος τις παρευξείνιες ακτές.

Οδηγώντας τον στρατό που τους παρείχε η θεία του Θάμαρ, βασίλισσα της Γεωργίας, κατέλαβαν όλη σχεδόν την ακτογραμμή του Πόντου και της Παφλαγονίας, μέχρι την Ηράκλεια στα δυτικά.

Το πώς εξελίχθηκε το εγχείρημα των δύο Κομνηνών, μπορείτε να δείτε το παρακάτω βίντεο:

Τρίτη 15 Οκτωβρίου 2019

Η ξεχασμένη μάχη του Ακροϊνού: Ο Λέων Γ’ βάζει τέλος στην Αραβική εξάπλωση


Γράφει ο Μάριος Νοβακόπουλος, διεθνολόγος
Επί ξηρού ακμής
Για την Ανατολική Ρωμαϊκή αυτοκρατορία το α’ μισό του 8ου αιώνος υπήρξε εξαιρετικά καθοριστικό, καθώς εκεί κρίθηκε εάν τελικά θα αναδιοργανωνόταν ύστερα από τις καταστροφές των προηγουμένων δεκαετιών ή αν θα κατέρρεε.  Τον εξαντλητικό και κερδισμένο με πολύ αίμα περσικό πόλεμο του Ηρακλείου διεδέχθη η έκρηξη του Αραβικού Χαλιφάτου, το οποίο ύστερα από τον θάνατο του προφήτη Μωάμεθ (ο οποίος είχε ήδη κατακτήσει ή άλλως ενώσει την Αραβία) επεκτάθηκε στην Μέση Ανατολή και την Βόρειο Αφρική.  Με την εγκατάσταση τους στις ακτές της Μεσογείου οι Άραβες ανέπτυξαν ένα ισχυρό ναυτικό, με το οποίο όχι μόνο κούρσευαν τα παράλια αλλά κατέλαβαν πολλά και σημαντικά νησιά.  Οι βασιλικές κτήσεις στην Ιταλία απειλούντο σοβαρά από την κάθοδο των Λογγοβάρδων, ενώ εκείνες της Ισπανίας εξαφανίστηκαν.  Στην χερσόνησο του Αίμου η κατάσταση δεν ήταν καλύτερη, αφού οι εισβολές και μεταναστεύσεις των Σλάβων διέλυσαν το ρωμαϊκό σύστημα διοικήσεως, αλλοίωσαν τον πληθυσμό και έφθασαν μέχρι την Πελοπόννησο.  Στην αναρχία και την διαδοχή στο θρόνο ανίκανων αυτοκρατόρων έδωσε τέλος το κίνημα του Σύρου στρατηγού Κόνωνος το 717, ο οποίος βασίλευσε ως Λέων Γ’.

Κυριακή 13 Οκτωβρίου 2019

Οι 6 κανόνες της Ρεαλιστικής πολιτικής: Η θεωρία του Χανς Μόργκενθαου


Γράφει ο Μάριος Νοβακόπουλος, διεθνολόγος
Όπως είδαμε στο προηγούμενο άρθρο, η Ρεαλιστική σχολή των διεθνών σχέσεων έκανε τα πρώτα της βήματα μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.  Βλέποντας πίσω της την ανείπωτη καταστροφή και μπροστά της την προοπτική του πυρηνικού ολέθρου, η θεωρία αυτή θέλησε να αποκαταστήσει στον «θρόνο» τους τις πολιτικές αρετές της συνέσεως και του πραγματισμού, μακρά από ότι εκείνη έβλεπε ως την απερίσκεπτη αισιοδοξία του Μεσοπολέμου.
Εάν στους προδρόμους, τους «κλασσικούς» του Ρεαλισμού κατατάξαμε τον αρχαίο ημών Θουκυδίδη, τον Μακιαβέλι και τον Χομπς, τότε θα δούμε τον αληθινό διαμορφωτή της σχολής στον Χανς Μόργκενθαου (1904-1980).
Ο Χ. Μόργκενθάου γεννήθηκε στην Γερμανία, όπου σπούδασε νομικά.  Το 1929, ύστερα από σπουδές στο Μόναχο, την Φρανκφούρτη και το Βερολίνο και την επιτυχή υποστήριξη της διδακτορικής του διατριβής, έφυγε για να διδάξει στην Γενεύη, ενώ αργότερα μετανάστευσε στις Ηνωμένες Πολιτείες – πάνω στην ώρα, καθώς ήταν εβραϊκής καταγωγής και θα είχε προβλήματα στην ναζιστική Γερμανία.  Στις Ηνωμένες Πολιτείες ο Μόργκενθαου σταδιοδρόμησε μέχρι την θέση του συμβούλου εξωτερικής πολιτικής του προέδρου Κένεντυ, αποπέμφθηκε όμως από τον διάδοχο του Τζόνσον λόγω της αντιθέσεως του στον πόλεμο του Βιετνάμ.

ΒΙΝΤΕΟ – Επιστολή του Παπαφλέσσα στον αδερφό του Νικήτα πριν τη θυσία στο Μανιάκι


Ο Γρηγόριος Δικαίος ή Φλέσσας, γεννημένος στην Πολιανή Μεσσηνίας το 1788, ήτααν περισσότερο γνωστός ως Παπαφλέσσας και ήταν κληρικός, πολιτικός και αγωνιστής της Ελληνικής Επανάστασης του 1821.

Στο παρακάτω βίντεο παρουσιάζουμε την τελευταία επιστολή που έγραψε προς τον αδερφό του Νικήτα Φλέσσα λίγες ημέρες πριν από το θυσία του μεγάλοι ιεράρχου στη μάχη στο Μανιάκι εναντίον των Οθωμανών και του Ιμπραήμ πασά της Αιγύπτου.

Δείτε τα λίγα αλλά ανατριχιαστικά του λόγια γνωρίζοντας ότι όδευε προς τον θάνατο:

Τρίτη 8 Οκτωβρίου 2019

Θουκυδίδης, Μακιαβέλι, Χομπς: Οι πατέρες του Κλασσικού Ρεαλισμού


Γράφει ο Μάριος Νοβακόπουλος, διεθνολόγος
Όπως την γνωρίζουμε σήμερα, η επιστήμη των διεθνών σχέσεων είναι σχετικά νεαρή – διαχωρίστηκε από την πολιτική φιλοσοφία και προσπάθησε να παρουσιάσει μία κάποια αυτοτέλεια και ιδιομορφία μετά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι ο στοχασμός πάνω στις σχέσεις των κρατικών δυνάμεων, τον πόλεμο, την ειρήνη και την παγκόσμιο πολιτική ξεκίνησε τότε. Ούτως οι άλλως, όλες οι επιστήμες, είτε θετικές είτε κοινωνικές, ξεκίνησαν αρχικά ως ζητήματα φιλοσοφίας, στη συνέχεια διαμορφώνονταν ως κλάδοι της και έπειτα «αποκόπτονταν», αποκτώντας δική τους παράδοση, γλώσσα, μεθοδολογία, στοχεύσεις κ.α., στα πλαίσια του συγχρόνου ακαδημαϊκού συστήματος. Έτσι λοιπόν τα τεκταινόμενα μεταξύ εθνών απασχολούν τον άνθρωπο εδώ και χιλιετίες, αφού η σύγκρουση, η συνεργασία και η διαπραγμάτευση αποτελούν φυσικά στοιχεία όλων των ανθρωπίνων κοινωνιών. Στοιχεία αυτού του τύπου βρίσκει κανείς σε θρησκευτικά κείμενα, ιστορικά και φιλοσοφικά συγγράμματα και μύθους.
Οι διάφορες «σχολές σκέψεως» των διεθνών σχέσεων, άλλες λιγότερο και άλλες περισσότερο, αντλούν τις αξίες, την μέθοδο και τις βασικές παραδοχές τους από διανοητές του προσφάτου ή απωτάτου παρελθόντος, οι οποίοι δεν ήταν «διεθνολόγοι». Πάνω στις παρατηρήσεις και τα συμπεράσματα αυτών των ανθρώπων αναπτύσσονται συστήματα ερμηνευτικά ή μεθοδολογικά, το κάθε ένα με τους δικούς του σκοπούς. Από αυτά, ίσως ο Ρεαλισμός είναι εκείνο του οποίου η γενεαλογία των ιδεών φθάνει τόσο πίσω στην ιστορία.

Παρασκευή 4 Οκτωβρίου 2019

ΒΙΝΤΕΟ – Οι Δήμοι της Κωνσταντινούπολης και η Στάση του Νίκα


Στην πρώτη εκπομπή της δεύτερης σεζόν του Cognosco Radio για το Εναλλακτικό Ραδιόφωνο, ο Νίκος Παππάς και ο Μάριος Νοβακόπουλος συζητούν για τη σημασία των δήμων στο Βυζάντιο αλλά και τον ρόλο τους στη μεγάλη σφαγή που έγινε από τον Ιουστινιανό μέσα στον ιππόδρομο της Βασιλεύουσας, τη γνωστή Στάση του Νίκα.
Ποιός ο ρόλος των δήμων στην Ανατολική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία; Πώς ήταν οργανωμένοι και είχαν πολιτικό ρόλο ή λειτουργούσαν απλώς σαν χούλιγκαν της εποχής; Επιπλέον, πώς φτάσαμε στη Στάση του Νίκα και ποιά ήταν η εμπλοκή των δήμων σε αυτή.
Σε αυτά τα ερωτήματα επιχειρεί να απαντήσει η παρακάτω εκπομπή του Cognosco Radio:
Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΑ

Πόσο ελληνική ήταν η βυζαντινή Μικρά Ασία; Εθνογραφική ανάλυση

Γράφει ο Μάριος Νοβακόπουλος* Η Μικρά Ασία είναι χώρος με κολοσσιαίο βάρος για τον ιστορικό Ελληνισμό και κυριαρχεί στο φαντασια...