Μουσική ενάντια στο σύγχρονο κόσμο
Αρτέμης – «Αιμορροούσα»
Τα πλήθη άπαντα, λατρεύουνε τον πρώτο δράκοντα
δένδρα άκαρπα, δις αποθανόντα
άτομα ευάλωτα σε τεχνάσματα από σύγχρονους γόητες
παρασύρονται, βαδίζουν ατραπούς ευώνυμες
Δεμένοι στο ζυγό του θανάτου, καθεύδουνε εντός του τάφου εν ζωή ακόμη όντες
Κηλιδωμένοι των ψυχών οι χιτώνες, ακόπαστοι στροβιλισμοί μέσα σε πορνικούς κυκεώνες
Με τις γόικες εικόνες, εμμονές
Μάταιες έριδες και άσκοπες μέριμνες
Υπάρξεις παγερές σαν κούκλες κέρινες
Θεραπαινίδες και θεράποντες σε δαίμονες
Μια κοινωνία που ολοένα χάνει περισσότερο αίμα
Και με σπασμένα φρένα παίρνει την κατιούσα
Για να σωθεί χρειάζεται επειγόντως ένα θαύμα
Όπως εκείνο στις γραφές με την αιμορροούσα
Μέσα στις ψυχές σηκωθήκαν είδωλα
Όλη η φροντίς δίδεται στο τίποτα
Εμπαθή θελήματα, βήματα που οδηγούνε στην απώλεια με μαθηματική ακρίβεια
Ακουστικά προβλήματα απ’ τους τόσους κοσμικούς θορύβους
δε λαμβάνει κανείς τους υπερκόσμιους ψιθύρους
γλώσσες παραμένουνε βουβές για θείους ύμνους
πάντα πρόθυμες όμως να αρθρώσουνε βλάσφημες λέξεις
ποταπές έξεις, ανίερες ορέξεις και σκέψεις φιλτραρισμένες μέσα απ’ τη γαιώδη παχυλότητα
δέλεαρ για τις ψυχές φονικότατα
αρνητικά πρότυπα, σώματα με άτακτες κινήσεις
κούφιες οιήσεις, αμαρτωλές παραισθήσεις
φιλία για τους επαίνους από ανθρώπους χαμένους
μέσα στην αχλή του κοσμικού ψεύδους
ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ
γυνὴ οὖσα ἐν ρύσει αἵματος ἀπὸ ἐτῶν δώδεκα, ἥτις ἰατροῖς προσαναλώσασα ὅλον τὸν βίον οὐκ ἴσχυσεν ὑπ᾿ οὐδενὸς θεραπευθῆναι, προσελθοῦσα ὄπισθεν ἥψατο τοῦ κρασπέδου τοῦ ἱματίου αὐτοῦ, καὶ παραχρῆμα ἔστη ἡ ρύσις τοῦ αἵματος αὐτῆς. καὶ εἶπεν ὁ ᾿Ιησοῦς· τίς ὁ ἁψάμενός μου; ἀρνουμένων δὲ πάντων εἶπεν ὁ Πέτρος καὶ οἱ σὺν αὐτῷ· ἐπιστάτα, οἱ ὄχλοι συνέχουσί σε καὶ ἀποθλίβουσι, καὶ λέγεις τίς ὁ ἁψάμενός μου; ὁ δὲ ᾿Ιησοῦς εἶπεν· ἥψατό μού τις· ἐγὼ γὰρ ἔγνων δύναμιν ἐξελθοῦσαν ἀπ᾿ ἐμοῦ. ἰδοῦσα δὲ ἡ γυνὴ ὅτι οὐκ ἔλαθε, τρέμουσα ἦλθε καὶ προσπεσοῦσα αὐτῷ δι᾿ ἣν αἰτίαν ἥψατο αὐτοῦ ἀπήγγειλεν αὐτῷ ἐνώπιον παντὸς τοῦ λαοῦ, καὶ ὡς ἰάθη παραχρῆμα. ὁ δὲ εἶπεν αὐτῇ· θάρσει, θύγατερ, ἡ πίστις σου σέσωκέ σε· πορεύου εἰς εἰρήνην.
(Κατά Λουκάν Ευαγγέλιον, 8:43-48)
Ο τίτλος και η αναφορά του ρεφραίν προέρχεται από ένα βιβλικό επεισόδιο. Οδεύοντας προς το σπίτι του Ιαείρου για να θεραπεύσει την ετοιμοθάνατη κόρη του, ο Ιησούς και οι μαθητές πέρασαν από ένα μεγάλο πλήθος. Εκεί μέσα ήταν μια γυναίκα που 12 χρόνια αιμορραγούσε, και είχε ξοδέψει όλη της την περιουσία σε γιατρούς χωρίς αποτέλεσμα. Θέλοντας να πλησιάσει τον θαυματουργό Κύριο, ακούμπησε το ρούχο του. Ο Ιησούς την αντιλήφθηκε και ρώτησε ποιος το έκανε αυτό. Η γυναίκα εμφανίστηκε εμπρός του γονυπετής και ομολόγησε πως εκείνη ήταν και πως θεραπεύτηκε. «Έχε θάρρος κόρη, και η πίστη σου σε έσωσε. Προχώρα το δρόμο της ειρήνης», είπε ο Ιησούς και συνέχισε.
Ένα θαύμα πίστης λοιπόν κατά τον Αρτέμη χρειάζεται η ελληνική κοινωνία. Ένα θαύμα που θα αντιστρέψει την παρούσα κατάσταση, που μοιάζει με της επί 12 έτη αιμορροούσας γυναίκας. Ποια είναι όμως η κατάσταση αυτή, που αποδίδεται με μια τόσο δυνατή παρομοίωση; Τα δύο σκέλη του τραγουδιού δίνουν την απάντηση.
Τα πλήθη έχουν απομακρυνθεί από το Θεό, από την πίστη και την αγαθή συμπεριφορά. Δια των πράξεων τους λατρεύουν το Δράκοντα, τον διάβολο δηλαδή, από τον οποίο εκπορεύονται τα κακά. Χωρίς τον ποιμένα να τα προστατεύει και με τον εχθρό να τα έχει κυριεύσει, έχουν χάσει κάθε προσανατολισμό και ανθρωπιά. Τίποτα καλό δεν βγαίνει πια από αυτούς. Οι άνθρωποι παρασύρονται πολύ εύκολα, χωρίς αντίσταση, από κάθε γητευτή που προσπαθεί να τα ωθήσει σε πράξεις κακές και αμαρτωλές, εναντίον του Θεού, των συνανθρώπων τους και του ίδιου τους του εαυτού. Οι βεβηλωμένες ψυχές τους μοιάζουν να έχουν νεκρωθεί, οι ίδιοι είναι πνευματικά πεθαμένοι, πριν βρεθούν στο μνήμα. Διακατέχονται από εμμονές, ερίζουν και εχθρεύονται χωρίς λόγο, τα πρόσωπα έχουνε χάσει τη θέρμη και τη ζωντάνια τους. Χαρακτηριστική είναι η αναφορά στους «πορνικούς κυκεώνες», αφού η σεξουαλική υπερβολή και ασυδοσία, η διαστρέβλωση, η παρεκτροπή και ο εξευτελισμός του θείου δώρου του σωματικού έρωτα από πράξη αγάπης και αφοσίωσης σε κενή και ζωώδη σαρκική επαφή, είναι από τις χαρακτηριστικότερες νοσηρότητες της εποχής. Επιπλέον πρέπει να θυμόμαστε πως κατ’ επέκτασιν και με μια ευρύτερη έννοια, στη θεολογία πορνεία δεν είναι μόνο η στρεβλή σεξουαλικότητα αλλά γενικά η εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο με στόχο το ίδιον όφελος, άλλη πρακτική που ανέκαθεν ταλάνιζε τον κόσμο αλλά σήμερα γίνεται περισσότερο ορατή και απενοχοποιημένη.
Στο δεύτερο κομμάτι ο Αρτέμης συνεχίζει την περιγραφής της ελεεινής ηθικής πραγματικότητας. Εκλιπούσης της πίστης το ύψιστο σημείο στην ψυχή κατέλαβαν είδωλα- το χρήμα, η δύναμη, η εξουσία, η πρωτεία, η φήμη, όλα τα εφήμερα και μάταια. Αυτά πλέον είναι οι θεοί του άνθρωποι, για να ικανοποιήσει αυτά εργάζεται νυχθημερόν, αποδίδει όλη του την ενεργητικότητα για να εξασφαλίσει το τίποτα. Κάθε του θέλημα διακατέχεται από πάθη (μνησικακίες, μίση, ματαιοδοξία, φιλαρχία, απληστία, βία, εκδίκηση, λαιμαργία), κάτι που αναπόφευκτα οδηγεί στην απώλεια της ψυχής, το δεύτερο θάνατο. Ο άνθρωπος είναι τόσο βαθιά χωμένος και αφοσιωμένος στον «κόσμο των αισθήσεων» (κατά Πλάτωνα) και έχει τόσο αφιερωθεί στο κυνήγι των στόχων του σε αυτών, που δεν του μένει ούτε χρόνος, ούτε διάθεση, ούτε δυνατότητα να ακούσει «τους υπερκόσμιους ψιθύρους», δηλαδή την φωνή από τον «κόσμο του νοός», το θείο λόγο, αυτό που δίνει στον άνθρωπο τη διαυγή, αποστασιοποιημένη, εξωκόσμια οπτική των πραγμάτων. Η γλώσσα που δόθηκε στον άνθρωπο για να υμνεί το Δημιουργό, έγινε όργανο ακατάπαυστης βλάσφημίας και ύβρεων. Οι ψυχές άγονται και φέρονται από κάθε ταπεινή και ρηχή εξάρτηση (εμμονές, πάθη, εξωγενείς εξαρτήσεις-αλκοόλ, ψυχοτρόπες ουσίες). Κάθε άνθρωπος κατακλύζεται από πρότυπα που ενσαρκώνουν κάθε κακία και μηδαμινότητα, και τα θέλγητρα της αμαρτίας είναι πολύ ισχυρά για να αντισταθεί, ως πνευματικά απαίδευτος και αδύναμος. Κανείς τους όμως δεν καταλαβαίνει. Αυτοϊκανοποιούνται με κομπασμούς και επιδιώκουν επαίνους, χαμένοι μέσα στο σκοτάδι της άγνοιας και της ματαιότητας τους.
Αυτή τη μελανή κατάσταση περιγράφει ο Νεοραψωδός για την σημερινή κοινωνία, με τις χαίνουσες πληγές της να αιμορροούν χαμένες ζωές, ψυχές και αξίες, αφήνοντας την όλο και πιο αδύναμη, όλο και πιο ευάλωτη, όλο και πιο άδικη, σάπια και ρηχή. Εκπέσανε οι άνθρωποι. Έχουν πια γίνει «θεραπαινίδες και θεράποντες σε δαίμονες», αφού αυτών τα έργα πράττουν.
Ή μάλλον πράττουμε. Γιατί αλίμονο αν βγάλουμε τους εαυτούς μας στην απ’ έξω. Η αυτοκριτική, η ενδοσκόπηση και η παραδοχή των σφαλμάτων μας θα μας σώσει από το βόρβορο. Αν βλέποντας το κοινωνικό χάλι αντιδράσουμε με αυταρέσκεια και έπαρση, τότε έχουμε χάσει τη μάχη εκ προοιμίου.
10-3-2015, Res Publica, Μάριος Νοβακόπουλος
