ΠΡΩΤΗ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ: ΝΕΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗ 16-3-2016
Τα τελευταία 15 χρόνια οι Ηνωμένες Πολιτείες, στα πλαίσια του πολέμου κατά της τρομοκρατίας αλλά και των κλασικών γεωπολιτικών ανταγωνισμών, έχουν επέμβει στα ζητήματα της Μέσης Ανατολής όσο ποτέ άλλοτε στην ιστορία τους. Με αποτέλεσμα, η πολιτική πραγματικότητα της περιοχής άλλαξε για πάντα.
Η στρατηγική Bush βασιζόταν στη νεοσυντηρητική ατζέντα, κατά την οποία οι ΗΠΑ ως “παγκόσμιος αστυνόμος” όφειλαν να διαδώσουν, ακόμη και δια των όπλων, τις δυτικές αξίες της δημοκρατίας, του πλουραλισμού και της ελεύθερης αγοράς. Η κατοχή του Ιράκ και του Αφγανιστάν ακολουθήθηκε από μία διαδικασία πολιτικής αναμόρφωσης, με την αμερικανική ηγεσία να ευελπιστεί ότι θα μπορούσε να οικοδομήσει σταθερά και φιλελεύθερα καθεστώτα που θα έφερναν ειρήνη στη Μέση Ανατολή και θα εξυπηρετούσαν τα συμφέροντα των ΗΠΑ. Το σχέδιο αυτό όμως απέτυχε. Οι φιλελεύθερες παραδόσεις της Δύσης διαμορφώθηκαν σε διάστημα αιώνων, μέσα από ατέρμονες κοινωνικές και φιλοσοφικές ζυμώσεις. Δεν είναι δυνατόν να επιβληθούν άνωθεν εντός δεκαετίας. Το Αφγανιστάν παραμένει ένα αιματηρό τέλμα χωρίς ορατό τέλος, ενώ το Ιράκ κατέρρευσε λίγο μετά την αμερικανική αποχώρηση. Η έφοδος των τζιχαντιστών συνέτριψε τον ιρακινό στρατό (που τόσο γενναιόδωρα είχαν οι ΗΠΑ προικίσει), ενώ ο κουρδικός βορράς αυτονομήθηκε οριστικά.
Ο πρόεδρος Obama εξελέγη με μία αντιπολεμική ρητορική. Στην πραγματικότητα ακολούθησε την ίδια πρακτική επεμβάσεων και ανατροπής των αντιπάλων των ΗΠΑ, απλώς πιο έμμεσα. Η Αραβική Άνοιξη αρχικά χαιρετίστηκε ως χαραυγή ελευθερίας για το μουσουλμανικό κόσμο. Εξελίχθηκε όμως σε εφιάλτη, και εν πολλοίς ευθύνονται οι ΗΠΑ για αυτό. Εμμονικά προσηλωμένες στην ανατροπή ηγετών όπως ο Άσσαντ και ο Καντάφι, οι ΗΠΑ χρηματοδότησαν και εξόπλισαν ορδές παραφρόνων εξτρεμιστών. Οι “μαχητές της ελευθερίας” στη Λιβύη σκότωσαν τον Καντάφι και η Clinton κάγχαζε. Σήμερα όμως η Λιβύη βρίσκεται σε κατάσταση χάους. Στη Συρία τα δυτικά ΜΜΕ χαιρέτιζαν ετέρους ηρωικούς “αγωνιστές της δημοκρατίας”, μέχρι που φάνηκε ότι η αμερικανική υποστήριξη κατευθυνόταν σε ισλαμιστές τρομοκράτες. Αποτέλεσμα ήταν το φρικτό αιματοκύλισμα μιας κάποτε σταθερής χώρας, τεράστια κύματα προσφύγων που απειλούν να πνίξουν την Ευρώπη, νέα άνθιση της τρομοκρατίας και βάρβαρες γενοκτονίες.
Η Μέση Ανατολή βρίσκεται σε ερείπια. Κράτη διαλύθηκαν, λαοί σφαγιάστηκαν ή ξεριζώθηκαν, οικονομίες καταστράφηκαν. Στοχεύοντας σε περισσότερη δημοκρατία, οι ΗΠΑ έφεραν περισσότερη βία και αστάθεια. Προσπαθώντας να τιθασεύσουν απροβλέπτους δικτάτορες, έθρεψαν μορφώματα που δρουν σαν αιμοβόρα θηρία. Ενεπλάκησαν σε αρχαίους εθνοτικούς, θρησκευτικούς και πολιτικούς ανταγωνισμούς χωρίς ρεαλιστικό σχέδιο και χωρίς πρόνοια απεμπλοκής. Η πολιτική των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή θα καταγραφεί ως από τις πιο αποτυχημένες και πιο καταστροφικές στην ιστορία της μεγάλης βορειοαμερικανικής συμπολιτείας.
