Ο Φράγκος και ύστερα ο Γερμανός
ηγεμόνας, βασιζόμενοι στις εντυπωσιακές κατακτήσεις τους (οι οποίες ενοποίησαν
μεγάλο μέρος της ως τότε διασπασμένης κεντρικής και δυτικής Ευρώπης) και τη
νομιμοποίηση που τους έδινε το χρίσμα του επισκόπου Ρώμης, κήρυξαν
αυτοκρατορίες με αξιώσεις ιδιαίτερης θέσεως στη θεία πρόνοια και οικουμενικής
εξουσίας στα κοσμικά πράγματα. Οι πάλαι
ποτέ βάρβαροι προσπαθούσαν να αναζωπυρώσουν το μεγαλείο της αρχαίας Ρώμης, την
οποία ναι μεν κατέλυσαν βιαίως, μετείχαν όμως ποικιλοτρόπως στην πολιτική και
θρησκευτική της παράδοση. Η αίγλη της
ρωμαϊκότητος και το διοικητικό κενό που άφησε η πτώση του 5ου αιώνος στην
Εσπερία οδήγησε τον Κάρολο (800) και τον Όθωνα το Μέγα (962) να διεκδικήσουν
τον τίτλο του Αυγούστου Καίσαρος. Εάν η
Ρώμη ήταν η αιώνια και μέγιστη αυτοκρατορία που έμελε να υποτάξει στο εκπολιτιστικό
όραμα της την υφήλιο, η χριστιανική Ρώμη ήταν ακόμη υψηλότερη και απολυτότερη
στη φύση ως θεοκυβέρνητο κράτος.
Το γερμανορωμαϊκό-λατινικό όραμα
προσέκρουε όμως στο επιζόν ελληνορωμαϊκό.
Ενόσω οι παραπάνω πολιτικές διεργασίες άλλαζαν άρδην τον χάρτη και τον
πολιτικό πολιτισμό της Δύσεως, η ανατολική Ρωμαϊκή αυτοκρατορία παρακολουθούσε
με αποτροπιασμό. Εκείνη έφερε ήδη από
τον 4ο αιώνα, αδιάκοπα και οργανικά, το αφήγημα του χριστιανικού ρωμαϊκού
οικουμενισμού. Η αμφισβήτηση της
ρωμαϊκής νομιμότητος της Κωνσταντινουπόλεως επένδυε αλλά και αναμόχλευε το
υπάρχον κλίμα απομάκρυνσης μεταξύ των δύο μερών του παλαιού imperium, τη
θεολογική απόκλιση ελληνοπρεπούς και λατινοπρεπούς χριστιανισμού και τον
ανταγωνισμό μεταξύ Ρωμανίας και Φραγκίας.
Το γεγονός πως αμφότερες είχαν τις ίδιες βάσεις (Χριστός, καίσαρ)
καθιστούσε την ατμόσφαιρα τοξική, αφού η διαπάλη δεν ήταν μεταξύ διαφορετικών
κοσμοθεωριών αλλά διεκδικητών της ίδιας κωνσταντίνειας κληρονομιάς, νομίμων και
σφετεριστών, ορθοδόξων και κακοδόξων.
(Μάριος Νοβακόπουλος)
(Μάριος Νοβακόπουλος)
ΔΕΙΤΕ ΚΑΙ ΚΑΤΕΒΑΣΤΕ ΟΛΟ ΤΟ ΕΓΓΡΑΦΟ
