Μουσική ενάντια στο σύγχρονο κόσμο
Αρτέμης – «Λυκόσχημος Αμνός»
Εἶν' ὁ Λυκόσχημος Ἀμνός, ὁ πράκτωρ τοῦ φωτός,
αὐτὸς ποὺ εἶναι ἐντὸς τοῦ κόσμου καὶ συγχρόνως ἐκτός.
αὐτὸς ποὺ εἶναι ἐντὸς τοῦ κόσμου καὶ συγχρόνως ἐκτός.
Μέσα στὴν περιοχὴ τῆς βοώσας σιωπῆς.
Ὁ ἀφανής, ἐργάτης τῆς ἀρετῆς.
Εἶν' ἡ πνευματικὴ ἀναφορά, μέσα στὴ φθορά,
ἡ εὐωδία τοῦ μύρου, στὴ δυσώδη ἀποφορά.
Φορᾶ τοῦ λύκου τὴ δορά· αὐτὴ εἶναι ἡ στολή του!
προσηλωμένος σταθερὰ στὴν ἀποστολή του!
Σὲ στάσιμη κίνηση καὶ ἀεικίνητη στάση.
Πίσω ἀπὸ τὶς ἐχθρικὲς γραμμὲς καλεῖται νὰ δράσει.
Ἐθελοντὴς στὸν πόλεμο κατὰ τοῦ Matrix,
ἀπ' ὅταν πρωτοσήμανε ἡ χρυσόφωνη σάλπιγξ!
Ἄγρυπνος φρουρός, ἐξ ὄρθρου ἄχρι νυκτός,
ὁ ἀληθινός, ὁ ὄντως πολεμιστὴς τοῦ φωτός.
Σαμποτὲρ πνευματικός, μὲ σοφίαν ἐξ ὕψους,
γκρεμιστὴς τῶν τεχνασμάτων τοῦ κήτους!
Χάος ὁλόγυρα, βαβελικὴ ἀτμόσφαιρα, κι αὐτὸς
κρατᾶ τῆς ἱερῆς παράδοσης τὰ ζώπυρα.
Ἀπαστράπτων σάπφειρος στὸν βόρβορο,
ἱστάμενος μέσα στὸν γενικότερο ὄλεθρο.
τὸ πλῆθος, ἀφοῦ κρίνει ἐξ ὄψεως συνήθως.
Ὅλοι ξεγελιοῦνται ἀπ' τὸ ἐξωτερικό του σχῆμα
κι ὅμως αὐτὸς ἔχει τὸ ἀντίδοτο στοῦ ὄφεως τὸ δῆγμα.
Κάθε πράξη, κάθε βῆμα, γίνεται ἱεροκρυφίως.
Στοὺς πολλοὺς ἄγνωστος τελείως, παρότι,
πρόκειται γιὰ τ' ἀόρατου πολέμου τὸν γνώστη,
τὸν Λυκόσχημο Ἀμνό, τὸν πυρφόρο στρατιώτη!
Τὸ τραγούδι αὐτό, γιὰ τὸν Λυκόσχημο Ἀμνό!
Ὁ κόσμος, σίγουρο πὼς δὲν τὸν βλέπει,
κι ὅμως, δόξα καὶ τιμὴ τοῦ πρέπει!
ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ
Από πολύ παλιά, οι άνθρωποι θέλησαν να σχηματοποιήσουν έννοιες αφηρημένες σε όντα ή αντικείμενα, ώστε να είναι περισσότερο κατανοητές και εύληπτες. Το καλό και το κακό, εκ των θεμελιωδεστέρων όρων της ύπαρξης, αποδόθηκαν σε δύο ζώα, με συμπεριφορά εντελώς διαφορετική: το ήπιο, ήσυχο, άκακο και χαριτωμένο πρόβατο έγινε η προσωποποίηση του καλού, ενώ ο λύκος, ο επικίνδυνος, ο αιμοβόρος, σαρκοφάγος και συχνά ανθρωποφάγος, που τα ουρλιαχτά του για χιλιετίες έκαναν την ανθρωπότητα να τρέμει, ενσάρκωσε το κακό.
Την αντιστοίχιση αυτή συναντά κανείς και στην Αγία Γραφή. Ο Ιησούς Χριστός είναι ταυτόχρονα και ο ποιμένας που φυλάει τις ψυχές, αλλά και ο αμνός, το αρνίο που προσφέρει τον εαυτό του στη σφαγή και τη θυσία, που είναι μονίμως σφαγμένο προσφέροντας το σώμα και το αίμα του να το λαμβάνουν οι πιστοί. Όταν μιλά στους μαθητές του για το ιεραποστολικό έργο που τους αναθέτει, τους υπενθυμίζει «ἰδοὺ ἐγὼ ἀποστέλλω ὑμᾶς ὡς πρόβατα ἐν μέσῳ λύκων» (Κατά Ματθαίον 10:16). Πρόβατα λοιπόν οι απόστολοι οι ευαγγελιζόμενοι τον Λόγο, και λύκοι οι εχθροί, οι ειδωλολάτρες, οι άπιστοι.
Στη γλώσσα υπάρχει και ένα άλλο σχήμα. Αυτό του λύκου με δορά προβάτου. Είναι ο μοχθηρός, ο αχρείος, ο επικίνδυνος καταστροφέας που υποδύεται τον γλυκό, αγαθό και φιλικό για να εισέλθει απαρατήρητος και να διεξάγει το έργο του εκ των έσω και κρυφά. Πρόκειται για το πιο επικίνδυνο είδος ανθρώπου. Στο ίδιο Ευαγγέλιο ο Χριστός προειδοποιεί «Προσέχετε δὲ ἀπὸ τῶν ψευδοπροφητῶν, οἵτινες ἔρχονται πρὸς ὑμᾶς ἐν ἐνδύμασι προβάτων, ἔσωθεν δέ εἰσι λύκοι ἅρπαγες» (7:15).
Στην κοινωνία υπάρχουν όλα τα είδη ανθρώπων. Υπάρχουν αγαθοί των οποίων η ποιότητα προδίδεται από το παρουσιαστικό τους, τη συμπεριφορά τους και τη ζωή τους. Υπάρχουν δε και άλλοι των οποίων η εσωτερική κακία επίσης φαίνεται προς τα έξω. Η δε Τρίτη κατηγορία είναι συνηθέστατη. Είναι οι άνθρωποι που μοιάζουν με πρόβατα, αλλά είναι λύκοι. Το παρουσιαστικό και ο τύπος της δημόσιας και κοινωνικής τους ζωής υποδεικνύει ένα άτομο έντιμο, ακέραιο, ηθικό, μετρημένο, σώφρον. Μέσα του όμως κρύβει όλα τα πάθη, τις κακίες και τα αρνητικά συναισθήματα. Πίσω από τη λαμπερή πρόσοψη ελλοχεύει ο βούρκος. Η υποκρισία αυτή αποβαίνει καταστροφική για τους γύρω τους. Όταν δε γίνουν αντιληπτοί, μαζί με τους εαυτούς τους δυσφημίζεται και η εικόνα της αρετής, που ταυτίζεται αυτόματα με την υποκρισία.
Στο τραγούδι ο Αρτέμης μιλά για μία κατηγορία ακόμα. Είναι αυτή του Λυκοσχήμου Αμνού; Ποιος είναι όμως αυτός, το πρόβατο ντυμένο με το τομάρι του λύκου, ο αγαθός με την εμφάνιση του αθλίου; Η πρώτη σκέψη του έρχεται, είναι ότι το άσμα αφιερώνεται στους «δια τον Χριστών σαλούς». Η δια τον Χριστόν σαλότης είναι ένα αξιοπρόσεκτο φαινόμενο της ορθόδοξης πνευματικότητας. Ο σαλός είναι άνθρωπος που επιλέγει μία πολύ σκληρή και πολύ δύσκολη μορφή άσκησης. Όπως προδίδει και το όνομα, ο ασκητής επιλέγει επί τούτου να ζει και να φέρεται στην κοινωνία σαν ένας τρελός, παράφρων ψυχοπαθής. Ενοχλεί τους ανθρώπους, κάνει πράγματα ενοχλητικά και παράτολμα, τριγυρνά γυμνός, ανυπόδητος και άστεγος, θέλοντας με τον τρόπο αυτό να συντρίψει, να κονιορτοποιήσει την υπερηφάνεια και το εγώ του. Άλλο χαρακτηριστικό της συμπεριφοράς του είναι η προσπάθεια να κατακεραυνώνει την τυπολατρία και να ξεσκεπάζει τους υποκριτές. Κάνει ότι μπορεί για να πειράξει τους επιδεικτικά αλλά και φαινομενικά θρησκευομένους, τους ευγενικούς, τους ηθικιστές. Η ζωή του είναι μια αντίφαση. Τις ημέρες της νηστείας τρώει μέχρι σκασμού και τις υπόλοιπες νηστεύει μέχρι ασιτίας, περνά την ώρα του παρέα με περιθωριακούς, αλήτες και πόρνες, χωρίς όμως να συμμετέχει στις αμαρτωλές δραστηριότητες τους. Αντίθετα με το παράδειγμα τους οι σαλοί προσπαθούν να οδηγήσουν τους ανθρώπους σε ειλικρινή πίστη και μετάνοια. Πολλές φορές έχουν αντιπαρατεθεί και με άδικες μορφές εξουσίας.
Ο Λυκόσχημος Αμνός του τραγουδιού είναι ακριβώς αυτό. Αυτό είναι ο «πράκτωρ του φωτός», που μισός ζει μέσα στον κόσμο (στην κοινωνία) και μισός εκτός (σε μυστηριακή επαφή με το Θεό). Εκεί που βασιλεύει η αμαρτία, δουλεύει μυστικά και παράδοξα για το καλό, είναι η αρετή ανάμεσα στην κακία και την πτώση, που ξεχωρίζει πνευματικά. Η αντισυμβατική και απωθητική συμπεριφορά είναι κομμάτι της αποστολής του. Μια αποστολής συνειδητής και απαιτητικής, ενάντια στο κακό αυτού του κόσμου. Με τη δική του θέληση σηκώνει έναν φοβερά βαρύ σταυρό πόνου, εξευτελισμού και απομόνωσης, για να βρεθεί εκεί ακριβώς που η αμαρτία ανθεί, για να την αναδείξει και να την πνίξει.
Δεν έχει κενοδοξία, υπερηφάνεια και έπαρση. Είναι ο πράγματι, ειλικρινά αγωνιστής για το αγαθό, και δεν ξεχνάει λεπτό το έργο του αυτό. Με το πνεύμα του, τον λόγο και τις πράξεις του βρίσκει τους πιο αλλόκοτους τρόπου να ξεσκεπάζει και να ακυρώνει τη δράση και την παρουσία του πονηρού. Κρατά άθικτη την πίστη μέσα σε ένα περιβάλλον απίστευτα εχθρικό, που εντείνει τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει. Κανένας δεν υποψιάζεται το ψυχικό του μεγαλείο, πίσω από την εμφάνιση του αλήτη. Δεν βλέπει ενδότερα, πως προσφέρει μεγάλο έργο για τη σωτηρία. Μα και ο ίδιος επιδιώκει, κάνει ότι μπορεί για να μην το μάθει κανείς ποτέ. Ο αγώνας του πρέπει να μείνει μυστικός. Αυτό είναι το νόημα
24-3-2015, Res Publica, Μάριος Νοβακόπουλος
