Ο Ανδρέας Σταλίδης είναι μαθηματικός, δημιουργός του ηλεκτρονικού περιοδικού «Αντίβαρο» και υποψήφιος ευρωβουλευτής με την Ελεύθερη Πατρίδα στις εκλογές του Μαΐου. Γεννήθηκε στην Θεσσαλονίκη το 1972.Σπούδασε Φυσική στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο και πληροφορική, διεθνείς σχέσεις και μαθηματικά στην Μεγάλη Βρετανία, όπου και εργάζεται στον χώρο της ενέργειας.
* * *
Κύριε Σταλίδη είστε δραστήριος στα δρώμενα του τόπου, ιδίως για τα εθνικά θέματα και ζητήματα ταυτότητας, εδώ και σχεδόν 20 χρόνια, χωρίς να έχετε κατεβει στον εκλογικό στίβο. Τι άλλαξε το 2019;
-Θεωρώ ότι τα 150 συλλαλητήρια μέσα σε 12 μήνες (Σημ: Ενάντια στη Συμφωνία των Πρεσπών) αποτελούν ορόσημο λαϊκής αφύπνισης με το μήνυμα ότι δεν αντέχεται άλλο ο εθνομηδενισμός. Τα κόμματα στην Ελλάδα είναι τριών κατηγοριών: κατ’ εξοχήν εθνομηδενιστικά, αδιάφορα στον εθνομηδενισμό, και οχήματα απαξίωσης της φιλοπατρίας. Η διάσταση μεταξύ των δύο αυτών είναι τεράστια, και ενεργοποιώ τις δυνάμεις μου για να καταγραφεί. Δεν είχα ποτέ στο παρελθόν τέτοιες διαθέσεις, αλλά και η διάσταση αυτή δεν ήταν ποτέ τόσο χαώδης.
Ένα από τα βασικά θέματα που αφιερώσατε την προσοχή σας τα τελευταία χρόνια ήταν το Σκοπιανό, με κατάληξη την Συμφωνία των Πρεσπών. Έχει ακουστεί η δικαιολογία πως αφού τώρα η συμφωνία πέρασε, δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα. Τι απαντάτε σε αυτό; Τι περιθώρια θα είχε μία πατριωτική κυβέρνηση που θα ήθελε να ακυρώσει αυτή τη συμφωνία;
-Το ότι εκτίθεμαι στον εκλογικό στίβο δεν μειώνει την ειλικρίνειά μου. Δεν ισχυρίζομαι ότι έχω τη μαγική λύση να ακυρωθεί η Συμφωνία. Γνωρίζουμε όμως τις αδυναμίες της: 1) δεν υπεγράφη από τον Πρόεδρο των Σκοπίων, 2) δεν έχουν σταλθεί ακόμα επισήμως στην ελληνική κυβέρνηση οι τροποποιημένες εκφράσεις στο Σύνταγμα των Σκοπίων, παρά μόνο τα άρθρα υπό τροποοίηση και 3) κατ’ ουσίαν δεν ισχύει η Συμφωνία, έως ότου υπάρξει πλήρης ένταξη στο ΝΑΤΟ. 4) η Σύμβαση της Βιέννης του 1969 για διεθνείς Συμφωνίες αφήνει παράθυρα απαλλαγής. Αυτά μπορούν να διερευνηθούν. Ένα εκλογικό αποτέλεσμα με ισχυρές τις δυνάμεις που θέτουν αυτό ακριβώς ως πρόταγμα, θα σύρει την επόμενη κυβέρνηση στο να το επιδιώξει με σθένος.
Ήδη η συμφωνία των Πρεσπών έχει δώσει την αφορμή να ανακινηθούν ζητήματα περί «καταπιεσμένων εθνικών μειονοτήτων» στην Μακεδονία. Θα μπορούσε αυτή η εξέλιξη στο μέλλον να αποτελέσει σοβαρή απειλή για τα εθνικά συμφέροντα;
-Εκτιμώ πως ναι. Θυμίζω ότι το περιβόητο «Στέκι Μακεδονικού Πολιτισμού» ιδρύθηκε στη Φλώρινα από 4 πρόσωπα (ο ένας εκ των οποίων είναι σήμερα βουλευτής ΣΥΡΙΖΑ) τον Ιανουάριο του 1990, δηλαδή 20 μήνες πριν την απόσχιση των Σκοπίων από την Γιουγκοσλαβία! Η Συμφωνία των Πρεσπών ρίχνει λάδι στη φωτιά. Η αναγνώριση «μακεδονικής γλώσσας» αλλά και ταυτότητας, προσφέρει βάση για το απόλυτο ξερίζωμα της έννοιας «μακεδονικός/ή/ό» ως υποσύνολο του ελληνισμού. Αν αυτό δεν είναι απώλεια κυριαρχίας, τι είναι; Ήδη οργιάζει η κλιμάκωση. Φανταστείτε τι έχει να γίνει στο μέλλον.
Από τον καιρό που γράφατε για το βιβλίο ιστορίας της ΣΤ’ Δημοτικού μέχρι σήμερα, με τα νέα προγράμματα θρησκευτικών και τις προτάσεις για αλλαγή των βιβλίων λόγω Συμφωνίας των Πρεσπών, έχουμε δει μία διαρκή υποβάθμιση της παιδείας και επί τούτου απόκλιση από τη συνταγματική αποστολή της, δηλαδή την διάπλαση της εθνικής και θρησκευτικής συνείδησης των Ελλήνων. Τι μέσα άμυνας έχουμε απέναντι σε αυτές τις πολιτικές; Μήπως ήρθε ο καιρός για νέα «Κρυφά Σχολειά», και εάν ναι, πως;
-Η υποβάθμιση αυτού του άξονα της παιδείας ξεκίνησε το 1999 με την παραγγελία περίπου 150 σχολικών εγχειριδίων από την κυβέρνηση Σημίτη. Το περιβόητο βιβλίο της Στ’ Δημοτικού ήταν ένα από αυτά. Μπορεί να έτυχε το Αντίβαρο την απόσυρσή του με τη δράση του, αλλά τα υπόλοιπα παρέμειναν. Τα Κρυφά Σχολειά δεν σταμάτησαν ποτέ. Θα επιστρέψω στο Μακεδονικό ζήτημα. Ο Νίκος Μέρτζος γράφει το 1986 στο βιβλίο του «Εμείς οι Μακεδόνες» ότι «μέχρι τη δεκαετία του 1960 ο Μακεδονικός Αγώνας απουσίαζε τελείως από τα σχολικά εγχειρίδια, εκτός από το όνομα του Παύλου Μελά – και αυτό σπανίως». Συνεχίζει λέγοντας ότι «εκτός διδακτέας ύλΗς ο δάσκαλος Γεώργιος Μούτζιανος χρειάστηκε να υποπέσει σε πειθαρχικό παράπτωμα» για να τα διδάξει την περίοδο 1946-52. Η Επανάσταση της Μακεδονίας του 1878 ήταν άγνωστη μέχρι να ασχοληθούν μ’ αυτήν ο Κλεόβουλος Τσούρκας, ο εκπαιδευτικός Γ. Νοτάρης και ο Ευάγγελος Κωφός.
Σήμερα, το 2019, καθηγητής στο Δοξάτο Δράμας έβαλε σε διαγώνισμα την
προβοκατόρικη ερώτηση «αν ένας άνθρωπος ταξιδέψει από την Αθήνα στη «Βόρεια Μακεδονία», αυτό είναι εσωτερική ή εξωτερική μετανάστευση;». Οι μαθητές απάντησαν το πρώτο, για να τους το διορθώσει ο καθηγητής ως δήθεν λάθος! Η παιδεία επαφίεται πλέον στον πατριωτισμό των δασκάλων και των Ελλήνων. Το πώς ακριβώς, θα το δείξει ο χρόνος και τα αποθέματα του πάθους των Ελλήνων να διασωθεί η ελληνικότητα.
Η Εκκλησία είναι βασικός πυλώνας της εθνικής ταυτότητας και της κοινωνικής συνοχής, για αυτό και δέχεται τόσα πυρά πανταχόθεν. Τι ρόλο θα μπορούσε να έχει στην πνευματική και εθνική μας αναζωογόνηση; Τι θα μπορούσε να κάνει διαφορετικά η ιεραρχία;
-Πράγματι, η Εκκλησία είναι βασικός πυλώνας της εθνικής ταυτότητας και της κοινωνικής συνοχής. Πολύ δύσκολη η ερώτησή σας. Νιώθω πολύ μικρός να απαντήσω. Το μόνο που ίσως μπορώ να πω είναι ότι υπάρχουν μορφές σε όλα τα επίπεδα της εκκλησιαστικής ιεραρχίας που κάνουν ό,τι είναι δυνατόν. Εύχομαι να πολλαπλασιαστούν.
Σε άρθρα σας έχετε κάνει συχνή αναφορά στην ισλαμική τρομοκρατία και την πρόκληση που συνιστά για τον Δυτικό κόσμο. Τις επόμενες δεκαετίες, λόγω μετανάστευσης και ρυθμού γεννήσεων, μουσουλμανικοί πληθυσμοί θα συνιστούν ισχυρό τμήμα του πληθυσμού πολλών ευρωπαϊκών χωρών. Θα βλέπατε σε αυτό κάποια υπαρξιακή απειλή για την υπόσταση της Ευρώπης και των εθνών της;
-Η βασική παράμετρος, την οποία τονίζω στην αρθρογραφία μου σχετικά με την ισλαμική τρομοκρατία, είναι ότι το μεγαλύτερο μέρος της δεν συμβαίνει στην Ευρώπη και περνάει απαρατήρητο από τον δυτικό άνθρωπο. Στην Αφρική, στη νοτιοανατολική Ασία και στη Μέση Ανατολή, η ισλαμική τρομοκρατία έχει υπερ-πολλαπλάσια θύματα από αυτά που μαθαίνουμε. κόσμος δεν είναι μόνο η Ευρώπη. Η δεύτερη παράμετρος που επισημαίνω είναι η οπτική των τρομοκρατών. Από τις 11 Σεπτεμβρίου 2001, οι Ισλαμιστές θεωρούν ότι αντεπιτίθενται στη Δύση μετά την τελευταία τους ήττα στις 11 Σεπτεμβρίου 1683. Από κει και πέρα, μια που η ερώτησή σας σχετίζεται με την Ευρώπη, θα πω ότι αυτές οι ανησυχίες είναι υπαρκτές, κυρίως για έναν λόγο: επειδή οι ισλαμιστές τρομοκράτες στη Δύση είναι σε αρκετές περιπτώσεις μεγαλωμένοι στις χώρες που δρουν. Η υπαρξιακή απειλή της Ευρώπης δεν συνίσταται τόσο στους μουσουλμανικούς πληθυσμούς, όσο στην φοβία της απέναντι στον εαυτό της, στην φοβία της δηλαδή να δηλώσει ότι οι τρεις πυλώνες της Ευρώπης είναι η Αρχαία Ελλάδα, η Ρώμη και ο Χριστιανισμός. Πολλά απορρέουν από αυτό.
Σχεδόν όλα τα πατριωτικά κινήματα στην Ευρώπη χαρακτηρίζονται από ποικίλους βαθμούς ευρωσκεπτικισμού, με έντονη κριτική στις αρχές και τις πολιτικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ποια είναι η άποψη για την θέση της Ελλάδας στην ΕΕ, καθώς και το μέλλον του ιδίου του διεθνούς οργανισμού;
-Πριν απαντήσω θα πω ότι δεν χρησιμοποιώ ποτέ τον όρο «πατριωτικό» για κόμμα, ούτε για τον εαυτό μου. Πατριωτισμός είναι το συναίσθημα αγάπης για την πατρίδα, δεν είναι ιδεολογία, ούτε χαρακτηριστικό μίας μόνο μερίδας ανθρώπων ή κομμάτων. Δεν έχω αντίρρηση να το αποδώσω και σε ανθρώπους με τους οποίους διαφωνώ σε βασικά πράγματα. Λοιπόν, ευρωσκεπτικισμός: για μένα ευρωσκεπτικισμός σημαίνει να θέτεις ένα όριο στην ευρωπαϊκή ολοκλήρωση. Το όριο σεβασμού της ταυτότητας κάθε λαού και έθνους. Θεωρούσα εαυτόν ευρωσκεπτικιστή εδώ και 20 χρόνια, όταν γινόταν «πάρτυ» με τα ευρωπαϊκά πακέτα. Στην Ελλάδα της κρίσης αναδείχθηκαν οι «όψιμοι ευρωσκεπτικιστές», μόνο όταν κόπηκαν τα πακέτα στήριξης και ήρθαν τα σκληρά μέτρα προσαρμογής. Οι περισσότεροι εξ αυτών θα ξαναγίνουν οι μεγαλύτεροι φιλο-ευρωπαίοι σε ένα απόγευμα, εάν πχ παρθεί μια υποθετική γενναία απόφαση διαγραφής του χρέους. Θα πίνουν νερό στο όνομα των «ευρωπαίων» τότε. Εγώ όμως θα λέω τα ίδια. Να κρατάμε μία ισορροπία. Για μένα η θέση της Ελλάδας είναι μέσα στην ΕΕ. Ο κόσμος έχει «μικρύνει» και τα προβλήματα έχουν μεγαλώσει. Η ασφάλεια, το περιβάλλον, η ενέργεια, οι διεθνείς σχέσεις, η επιστημονική και τεχνολογική εξέλιξη, η πρόσβαση στην πληροφορία, ακόμα και οι εμπορικές σχέσεις (βλέπουμε τις δυσκολίες του ΗΒ με το μπρέξιτ): σε όλα αυτά εκτίθεται η Ελλάδα και δεν μπορεί να απουσιάζει η φωνή της από όσους τα διαμορφώνουν.
Σαν άνθρωπος που ζείτε και εργάζεστε για πολλά χρόνια στη Βρετανία, πως βλέπετε την μαζική έξοδο νέων Ελλήνων για το εξωτερικό; Πέραν των αρνητικών συνεπειών, θα μπορούσε να αναζωογονήσει και ενισχύσει την ομογένεια και να δημιουργήσει εξωελλαδικά κέντρα πολιτισμού και ισχύος; Ποια πρακτικά μέτρα θα μπορούσαν να ληφθούν για την επιστροφή τους;
-Η έξοδος είναι μαζική, γίνεται από ανθρώπους των πιο παραγωγικών ηλικιών 25-45 με επιπτώσεις και στο δημογραφικό (που το θεωρώ πρόβλημα πρώτης γραμμής) και πρόκειται γενικά για θλιβερό φαινόμενο. Από την άλλη, ο Έλληνας είναι ευπροσάρμοστος και πάντα ταξίδευε. Στο εξωτερικό η εκκλησία παραμένει το κέντρο αναφοράς των αποδήμων. Ασφαλώς και τα επόμενα χρόνια θα φανούν τα αποτελέσματα της διείσδυσης αυτής σε εξωελλαδικά κέντρα ισχύος, όπως λέτε. Το ζητούμενο όμως δεν είναι κατ’ ανάγκην η επιστροφή τους. Εν μέρει ίσως, αλλά όχι απόλυτα. Το ζητούμενο είναι η μεταφορά τεχνογνωσίας, και η διατήρηση καναλιών επικοινωνίας με το μητροπολιτικό κέντρο. Οι δίαυλοι επικοινωνίας, οι συνεργασίες. Να λειτουργήσουν ως γέφυρες για ευκαιρίες ανάπτυξης της χώρας.
Τι θα μπορούσατε να προσφέρετε από τα έδρανα της Ευρωβουλής; Έχετε κάποιες ιδέες σχετικά με το πως μπορεί να αξιοποιηθεί αυτό το βήμα για την προώθηση των ελληνικών συμφερόντων;
-Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είναι το αρμόδιο όργανο να ψηφίζει και να στέλνει οδηγίες στα κράτη μέλη σχετικά με μελλοντικές νομοθεσίες επί ενός τεράστιου εύρους ζητημάτων. Απαιτεί ανθρώπους με πλήρη αίσθηση ευθύνης του ρόλου τους, να είναι δηλαδή διατεθειμένοι και ικανοί να αντιλαμβάνονται την υπάρχουσα κατάσταση, να προβάλλουν τις επιπτώσεις μίας αλλαγής, να υπερασπίζονται την χώρα τους με το θάρρος της γνώμης τους και να προωθούν τα ελληνικά συμφέροντα σε όλα τα αρμόδια όργανα. Απαιτείται πολυδιάστατη δραστηριότητα, να μην χαθεί καμία ευκαιρία. Πολύ δύσκολο έργο και πάρα πολύ μεγάλη ευθύνη.
Τι μήνυμα θα θέλατε να στείλετε στους πολίτες που έχουν μουδιάσει και απελπιστεί από τις διαδοχικές εθνικές ταπεινώσεις; Πως αποφεύγουμε τον μηδενισμό;
-Αξιοπρέπεια. Το 1885, 500 χρόνια μετά την κατάκτηση της Μακεδονίας από τους Οθωμανούς, ο Ιωάννης Καλοστύπης έγραφε ότι η Μακεδονία διασώθηκε επί δύο χιλιάδες χρόνια μέσα στον ελληνισμό. Δεν θα χαθεί η Μακεδονία, παρά μόνο όταν εκλείψει «ο νους, η καρδία και η φιλοτιμία». 28 χρόνια μετά απελευθερώθηκε. Αυτό είναι και το σύνθημά μου. Δεν χάθηκαν από τους Έλληνες αυτά τα στοιχεία. Να τα διατηρήσουμε και να τα τονώσουμε. Η Ελλάδα ποτέ δεν πεθαίνει!
